"SONA VAN (en realidad: Ter-Hovhannisian) es una famosa poeta y viajera Armenia. Nació en Ereván, Armenia. Su abuelo, un respetado clérigo armenio de la ciudad de Van en Anatolia oriental (de ahí el seudónimo literario del poeta) en el terrible 1915, se quedó en Estambul con una gran parte de su familia. Todos fueron testigos presenciales o incluso víctimas de las atrocidades de las jóvenes milicias turcas.
Volviendo a sus pensamientos sobre aquellos tiempos terribles, Sona hace una especie de examen de conciencia poético. En el boceto “Biografía de todo el siglo y aún más”, escribe:
“… considero que tocar el tema con los dedos de una víctima que no es testigo ocular es una cuestión de derecho, arrojo mis garabatos a la basura en un santiamén, después de hacerlos mil pedazos, como si me hubieran hallado in fraganti. Estoy segura de que este ensayo autobiográfico sobre el Medz Yeghern (el Gran Crimen del genocidio armenio) hubiera merecido el mismo destino si la demanda hubiera provenido nuevamente de mi imaginación pretensiosa o de mi musa charlatana, en vez del silencio de una centuria de las mandíbulas llenas de arena o en vez del deforme y sintético susurro del verdadero río de sangre que crece día a día en mis ojos.”
Las palabras anteriores también determinan en gran medida la composición poética “Libreto para el desierto” y la forma de la heroína lírica de todo el volumen, cuyo sonido es mudo, desprovisto de exaltación y patetismo. Este no es un boceto del paisaje del apocalipsis, es un intento de observar el sufrimiento únicamente a través de los reflejos del dolor en las pupilas de un medio excepcionalmente sensible: el dolor del mundo en las pupilas de una mujer.
Libretto for the Desert ganó la Medalla Europea de Poesía y Arte HOMER."
"Sona Van (wlasciwie: Ter-Howhannisjan) to znana ormianska poetka i podrózniczka. Urodzila sie w Erywaniu, Armienii. Jej dziadek, szanowany ormianski duchowny z wschodnioanatolijskiego miasta Wan (stad – pseudonim literacki poetki) w straszliwym 1915 roku przebywal w Istambule wraz z duza czescia swej rodziny. Wszyscy oni byli naocznymi swiadkami czy wrecz ofiarami okrucienstw mlodotureckich bojówek.
Powracajac do rozmyslan o tamtych strasznych czasach, Sona dokonuje swego rodzaju poetyckiego rachunku sumienia. W szkicu „Zyciorys calego wieku a nawet jeszcze dluzszy” napisze:
„Poniewaz jestem w pelni przekonana, ze nikt nie ma prawa dotykac tego tematu poza ocalalymi, którzy byli swiadkami tych zdarzen, to – niczym przestepca zlapany na goracym uczynku – dre swoje notatki na strzepy i wrzucam je do kosza. Jestem pewna, ze te moja próbke autobiografii powiazanej z historia Wielkiej Rzezi spotkalby ten sam los, gdyby motywem jej powstania bylo szukanie rozglosu czy tez upustu dla poetyckiej elokwencji, nie zas milczenie czaszek zapelnianych piaskiem w przeciagu stu lat i przerazliwy, nienaturalny szum prawdziwej rzeki krwi – codziennie kaleczacy moje uszy”.
Powyzsze slowa w duzym stopniu okreslaja równiez poetycka kompozycje „Libretta dla pustyni” i uksztaltowanie bohaterki lirycznej calego tomu, którego brzmienie jest wyciszone, pozbawione egzaltacji i patosu. To nie szkic do pejzazu apokalipsy – to próba ogladu cierpienia wylacznie poprzez refleksy bólu w zrenicach wyjatkowo czulego medium: bólu swiata w zrenicach kobiety.
“Libretto for the Desert” zdobylo Europejski Medal Poezji i Sztuki HOMER. Wersja angielska audiobooka w wykonaniu polskiej aktorki Beaty Pozniak zdobylo nominacje do prestizowej nagrody Voice Arts Awards za najlepsza interpretacje.
Libretto dla pustyni RODZIALY (CHAPTERS)
01. Intro + Wstep/Forward
02. Zyciorys calego wieku a nawet dluzszy
ROZDZIAL 1
03. Jestem wieczna? paje?czyca? - 6.33
04. Wiosna - 1:49
05. Moja czarna siostro -3:22
06. Wojna na szklanym ekranie - 3:03
07. Mój dzien´ regulowany klawiszem na pilocie - 2:13
08. Szkic wojenny - 1:43
09. Mój stryj inwalida wojenny - 1:01
10. W moim s´nie -1:45
11. Ten guz - 2:13
12. Allach Akbar - 3:14
13. Z?olnierz lez?al nieruchomo - 3:07
14. Marzenie calkiem na serio - 1:46
15. To moja wina - 2:35
16. Ostatnie wczasy na s´niegu - 2:03
17. Amerykan´ski program telewizyjny - 1:34
18. Pakistanko Aghma pamietam cie - 3:59
19. Potop nie ma tu nic do rzeczy - 3:35
20. Bez pamie?ci - 2:37
21. Zbombardowany dom przy granicy 1:18
22. Mam dusze? - 2:42
23. Sen o naistotniejszej z wojen - 1:43
24. Gdyby tak z?olnierze przewrócili sie? w grobie i powrócili do domu - 2:00
25. Ojcze nasz - 1:36
26. Od zarania dziejów 0:59
27. Jedyna dobra rzecz to Soczi - 3:50
ROZDZIAL 2
28. Witajcie siostry moje - 13:11
29. Sny na pustyni - 2:18
30. Zwykly kaprys - 2:01
31. Jest taka rzeka - 2:41
32. W moim s´nie - 1:12
33. Czy widziales´ - 2:38
34. Gdy przyroda oboje?tna jest - 1:13
35. Senne metamorfozy - 2:02
36. Moja pamie?c´ - 3:04
37. Obrazy dziecin´stwa 2:48
38. Szeherezada pustyni 4:17
39. Jestem zas´lubiona pustyni 2:16
ROZDZIAL 03
40. Taniec na piasku - 2:57
41. Iluzoryczne - 1:27
42. Obrazy dziecin´stwa - 2:15
43. Der Zor - 2:18
44. Narodzilam sie? 1:47
45. Requiem dla poetów 1:39
46. Gdy podczas porodu umarla z?ona poleglego Fedaina - 2:23
47. Nagrobki Fedainów - 2:21
48. Armagedon - 1:45
49. Poranek - 2:00
50. Ciernie w Fezach - 1:56
51. S´wietlista dziewica - 1:27
52. Powracaja?cy sen Araratu - 2:56
53. Jak Aralezy - 1:34
54. Reportaz? telewizyjny - 2:03
55. Chwyc´cie mnie za re?ce - 1:10
56. Zawodowi z?alobnicy - 2:24
57. Etiuda filmowa z Hollywood w wykonaniu moich bylych - 2:12
58. Lotos - 2:37
59. Mys´l moja - 2:13
60. Kamuflaz? - 1:12
61. Ugoda - 1:54
62. Wojno - 2:10
63. Kosmiczna przemiana - 2:04
64. Po awarii reaktora w japon´skim mies´cie - 2:28
65. Meteoryt tunguski - 1:44
66. Dluga rozmowa z kotem Pablo - 3:26
67. Blogoslawieni Ci, którzy widza? i nie wierza - 1:40
68. Nie placz po mnie mój Erewaniu - 2:33
69. Outro - 3:31"
"This collection of Sona Van’s poems is a tribute to the victims of genocide and war. With extraordinary feminine sensitivity, the poet looks at the world in all its striking contrasts, constantly probing the depths of her consciousness with new modes of expression. The collection consists of ephemeral poems characterized by dramatic encounters with nothingness in which an uncanny ability to capture extreme situations prevails. Sona Van’s poetry represents the truest testimony of historical experience and the reality in which it still lives. Full of unexpected juxtapositions of time, rhythm, and imagery, the poems are inspiring to believers and skeptics alike.
Full contents:
File 01:
1. Libretto dla pustyni (Libretto for the desert)
File 02:
2. Jestem wiecznym pająkiem (I am the eternal spider)
3. W ciemności oszalała… (Going crazy)
4. Gdy mnie nie będzie… (When I’m gone)
5. Lubię twoją… (I like your…)
6. Wierzę… (I believe)
7. Biografia (Biography)
8. Boże Narodzenie (Christmas)
File 03:
9. W tym dniu (On this day)
File 04:
10. Znudziłam się (I got bored)
11. Życie… (Life)
12. Gdy chcę (When I want)
File 05:
13. Inna zima (A different winter)
File 06:
14. Przysięgam (I swear)
File 07:
15. Zabawa w chowanego (Hide and seek)
16. Wreszcie… (At last)
17. Muzo… (Muse)
18. W dniu… (When)
19. Zderzyłam się z tobą… (I bumped into you)
File 08:
20. Dlaczego nie doczekałam końca (Why I didn’t make it to the end)
21. Niebo?… (Sky?)
File 09:
22. Z okna samolotu (From the window of an airplane)
23. . Moja muza… (My muse)
File 10:
24. Emigrant Ormianin (Armenian emigrant)
25. Moje sny niezliczone wariackie (Countless wild dreams)
File 11:
26. Mijają miłości (Love passes by)
File 12:
27. Jakie to uczucie (What kind of feeling)
File 13:
28. Wziąć… czapkę? (Take …. a hat?)
File 14:
29. Nieważne jak się nazywam (It doesn’t matter what my name is)
File 15:
30. Uśmiechający się ptak (Smiling bird)
31. Przed chwilą złamał się (Just broke)
32. Wkrótce zrobi się ciemno (Soon it’ll be dark)
File 16:
33. Najpierw piorun… na pewno (Lightning comes first)
34. Kiedy… (When)
35. Znalazłam już (I’ve found it)
36. To nie wydaje mi się (I don’t think so)
File 17:
37. Poczekaj trochę (Wait a minute)
38. Ja?…(Me?)
File 18:
39. Daj mi odejść (Let me go)
40. Oto i nasza wieś (Here is our village)
File 19:
41. Pierwsze skurcze (First contractions)
42. Jeśli wina naprawdę… (If a fault…)
43. Urodziłam się z człowieka (I was born of men)
44. Dobro i zło (Good and evil)
File 20:
45. Wszechświat w Tobie (The universe inside of you)
46. Stań mój proroku (Wait my prophet)
File 21:
47. Świat jest pełen dawnych miłości (The world is full of old love)
File 22:
48. Noc zmienia wszystko (Night changes everything)
49. Ostatnio… (Lately)
File 23:
50. Ballada o koniu (A ballad about a horse)
File 24:
51. Szczęśliwy jest ten… (Lucky is the one who sees but not believes)
52. W dni… (During those days)
File 25:
53. Gdy jestem sama… (When I am lonely)
54. Wybudowałam miasto (I created a city)
55. Wiatr… (Wind)
56. Ostatni dzień jesieni… (Last day of fall)
57. Czy pamiętasz polanę? (Do you remember the glade?)
File 26:
58. Pierwszy był płacz (First there was a cry)
59. Poeta zmarł… (The poet died)
File 27:
60. „Tajemnica życia Władcy” (The Lord’s secret)
61. Znalazłam Cię Panie Boże (I found you God)
File 28:
62. Laska niewiedzy (Cane of ignorance)
63. Czy była to chwila… (Was it a moment)
File 29:
64. Osobista historia (A personal story)
65. Czasie… (Time)"
"In A Libretto for the Desert, Sona Van’s subject is the Armenian genocide, also known as the Great Catastrophe. Van’s parents and grandparents were driven into exile due to this horrific event. Her poems reflect a personal connection to this history as well as the universality of loss, persecution, and intolerance."
![[Spanish] - Libreto para el desierto - poesia dedicada a las víctimas de la guerra y el genocidio Audiobook](https://covers.audiobooks.com/images/covers/large/9798200738090.jpg)
![[Polish] - Libretto dla pustyni Audiobook](https://covers.audiobooks.com/images/covers/large/9798200694396.jpg)
![[Polish] - Droga Do Nieba (Road to Heaven) Audiobook](https://covers.audiobooks.com/images/covers/large/9781094163765.jpg)
